Jakoś do zeszłego roku nie było mi po drodze do Fortu Wielka Księżą Góra. Byłem kiedyś w tamtej okolicy na nieoficjalnym zwiedzaniu pobliskiego dzieła Mała Księża Góra, jednak po tym co zobaczyłem na Wielkiej mogę śmiało powiedzieć, że opłacało się poznać nieco świata i poczekać na jego świetne zagospodarowanie.
Fort wielka Księżą Góra powstawał w latach 1889-1907 oraz w ramach rozbudowy mobilizacyjnej w 1914 r. Umiejscowiono go w ważnym strategicznie odcinku wschodnim, na dominującym wzgórzu między liniami kolejowymi odchodzącymi w kierunku Malborka i Jabłonowa Pomorskiego. Jest to o tyle ważne miejsce, że w kierunku miasta teren jest już dość płaski, co wykorzystały w 1945 r. jednostki radzieckie lokując tutaj ciężka artylerię do ostrzału miasta. Same dzieło jest bardzo interesującym przykładem ewolucji fortyfikacji z fortów artyleryjskich w umocnione rejony, wielkości 2-3 fortów. Takie formy nazywano festami i były one budowane na granicy francusko-niemieckiej po obu stronach, jednak obecność tego rodzaju umocnień na wschodzie jest unikatem.
Festa zajmuje całkiem spory obszar i znajdują się tu 4 duże schrony piechoty pełniące funkcje koszarowe, w tym jeden ze stanowiskami obserwatorów artylerii w pancernych kopułach, pancerna bateria haubic 15 cm, otwarta bateria haubic, schrony sanitarny i amunicyjny, szereg wartowni oraz dla wzmocnienia obrony 5 podwójnych stanowisk na przewoźne wieżyczki Fahrpanzer. Wieżyczki Fahrpanzer był to niemiecki sposób na doraźne wzmocnienie siły ognia w fortyfikacjach w postaci armaty 53 mm zamontowanej w pancernej obudowie, którą można było dość łatwo transportować. Niewątpliwie perełką Fortu Wielka Księżą Góra jest pancerna bateria haubic 15 cm wraz z pancernymi stanowiskami obserwatorów w pobliskim schronie piechoty. Jak na kilkuletnią dewastację obiektu przez złomiarzy zachowały się one w bardzo dobrym stanie. Inną ciekawostką jest odtworzenie wyglądu zapory z drutu kolczastego w fosie fortu.
Fort jest wspaniałym przykładem myśli fortecznej z przełomu XIX i XX wieku. Warto tam po prostu pojechać i to zobaczyć. Jest on udostępniony zwiedzającym w cenie biletu w określonych godzinach. Samo zwiedzanie trwa jakiś czas, bo festa jest całkiem sporych rozmiarów.
Stanowisko przewoźnej wieżyczki Fahrpanzer
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz