Lubiatowo - 46 dywizjon rakietowy

Historia Wojsk Obrony Powietrznej Kraju zaczyna się w latach 50-tych XX wieku. Ich celem była obrona miejsc strategicznych, jak też obrona samych granic. M.in. z tego powodu powstały jednostki rakietowe rozsiane na naszym wybrzeżu. Za osłonę województwa pomorskiego była odpowiedzialna 4 Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej Kraju. Na terenie województwa rozlokowano kilkanaście jednostek, a nad samym wybrzeżem stworzono sieć naprzemiennie położonych dywizjonów o dalekim i krótszym zasięgu.

Większość jednostek była wybudowana podobnie. W centrum znajdował się schron dowodzenia, a wokół niego były rozlokowane stanowiska dla wyrzutni. W niewielkim oddaleniu, ale jeszcze na terenie kompleksu był budynek koszarowy. Tereny jednostek były oczywiście chronione. Z najbardziej mi znanych mogę wymienić te najbliższe, czyli Sobieszewo i Babi Dół, jednak znajdowały się one także m.in. na Helu, Helu-Borze (obie zresztą już nie istnieją), w Łebie, Pucku, Ustce, Bieszkowicach.

Kolejnym dywizjonem, po tych najbliższych oraz Helskich, który udało mi się odwiedzić był 46 dywizjon ogniowy artylerii rakietowej w Choczewie, który tak naprawdę znajduje się w Lubiatowie. Jednostka została utworzona w 1970 roku i została uzbrojona w zestawy S-75 Wołchow, które umożliwiały rażenie celów na średnim i wysokim pułapie (wykrywanie do 150 km) oraz celów nawodnych przy wystrzale rakiety w pozycji horyzontalnej.  Takie zestawy to były gotowe rozwiązania od wyrzutni rakietowych po elektrownie. Jednostka istniała do 2001 roku, kiedy to ją rozformowano. Obecnie na terenie dywizjonu znajduje się wieża obserwacyjna Nadleśnictwa Choczewo oraz ośrodek jednej z fundacji.

Jedyna zachowana wieżyczka strażnicza

Osłonięte stanowisko na radar (?)

Schron dowodzenia z wieżą obserwacyjną w tle

Stacja wykrywania przeciwlotniczego zestawy Wołchow (w Muzeum Techniki Wojskowej w Warszawie)